Oude Haven

Het Havenkanaal en de Nieuwe Haven buiten het poortencomplex (Noord- en Zuidhavenpoort) werden gegraven in 1597-1599. Omdat de Gouwe, vanaf de Zuidhavenpoort en Noordhavenpoort via het Sas naar het Dijkwater dichtslibde en daardoor vrijwel onbereikbaar werd voor schepen, werd een nieuwe waterweg naar de stad gegraven. De stadsgracht (thans de Nieuwe Haven) werd verbreed en voorzien van een kademuur als aanlegplaats voor schepen. Op 13 maart 1599 had de officiële ingebruikneming plaats.

De Oude Haven die in direct verbinding staat met de Nieuwe Haven en het Havenkanaal (naar de Oosterschelde) is een echte getijdenhaven waar het verschil in waterstand varieert van 3 tot 3,5 meter.

PAARDENTRAP

Na het tot stand komen van het nieuwe havenkanaal behield de Oude Haven haar functie, vooral voor het lossen van schepen. Daarvoor was de kraan beschikbaar, die werd bediend door kraankinderen. De aanduiding Kraanplein herinnert daaraan. Om het lossen te vergemakkelijken werd later tegenover de Paardenstraat een schuine helling gemaakt. Dankzij deze paardentrap was het hoogteverschil gemakkelijk te overbruggen. Vanwege het gevaar werd deze paardentrap later opgeruimd.

DEMPING OUDE HAVEN

De in de Franse tijd verwaarloosde kademuren werden in 1815/1816 hersteld. De grote kosten die het onderhoud met zich mee bracht, maar vooral het feit dat de Oude Haven steeds minder werd gebruikt, waren de aanleiding om in 1871 en 1872 de Schuithaven, een deel van de noordelijk daarvan gelegen Zwemhaven en de Oude Haven vanaf de Mol tot even voorbij het Vrijpoortje te dempen. Hierdoor ontstond het Havenplein. Het plan om ook het deel tot de eerste houten brug bij het Kraanplein vol te laten storten, werd in de gemeenteraad verworpen met één stem verschil. In 1891 werd alsnog het resterende deel van de Oude Haven tot het Kraanplein gedempt, waardoor het Havenpark kon worden aangelegd. De houten ophaalbrug was al eerder, omstreeks 1890, afgebroken. Oude ansichtkaarten laten meestal een vrijwel lege Oude Haven zien. Een uitzondering vormt de Eerste Wereldoorlog. Toen lagen hier schepen van Vlaamse vissers, die gevlucht waren voor het oorlogsgeweld. In de jaren '50 werden woonboten in de Oude Haven afgemeerd. De laatste woonark verdween in 1990.

MUSEUMHAVEN

De sterk verzande Oude Haven was het gemeentebestuur een doorn in het oog. Tevergeefs was geprobeerd meer water vast te houden. In 1989/1990 werd een groot deel van het slib weggebaggerd. Ondertussen waren er plannen gemaakt om de Oude Haven in te richten als museumhaven. Daarvoor werd in 1991 een drijvende stijger aangebracht, met een toegangsbrug vanaf de Oude Haven noordzijde. De inrichting met historische schepen was een taak van de in 1990 opgerichte Stichting Museumhaven Zierikzee, met daaraan verbonden een vriendenvereniging. In 1992 werd de Museumhaven geopend. Inmiddels is de Oude Haven "gestoffeerd" met een aantal historische schepen. Daarvoor is geen fraaiere lokatie denkbaar. Met beide havenpoorten op de achtergrond is dit deel van de haven weer tot leven gebracht en dat tot genoegen van velen. Zo wordt duidelijk dat Zierikzee ook varende monumenten heeft.

MEER INFORMATIE

Museumhaven Zeeland

Vissersdijk 2

4301 ND Zierikzee

Buitenlocatie:

Oude Haven

4301 JJ Zierikzee

openingstijden:

dinsdag-zaterdag van 13.00-16.30 uur

telefoon : +31 (0)6 - 5216 6621

website : www.museumhavenzeeland.nl

e-mail : info@museumhavenzeeland.nl

restauratie kademuren vanaf 2021

SLECHTE COMMUNICATIE GEMEENTE

Tijdens de gemeenteraadsvergadering van 24 september 2020 wordt aangegeven dat een groep aan- en omwonenden van de Oude Haven veel ruis is ontstaan over het kappen bomen en dat zij niet betrokken zijn geweest bij de besluitvorming. Het College heeft in de communicatie naar omwonenden steken laten vallen.

Er volgt een amendementsvoorstel: instellen van en in overleg met bewonerscommissie met voldoende draagvlak om, te komen tot een document wat het collega kan dt resultaat gebruiken als basis voor een heroverweging plan herinrichting in relatie tot restauratie kademuren Oude Haven gereed voor de gemeenteraadsvergadering van 17 december 2020

Wethouder Jacqueline van Burg zegt achter volledig achter participatie van een bewonerscommissie te staan. Verder heeft ze aan dat het twee projecten betreft. De restauratie van de kademuur en de herinrichting van de Oude Haven. Voor de werkzaamheden van de kademuren aan de zuidzijde van de Oude Haven zullen de bomen gekapt moeten worden. Aan de Noordzijde is het technisch gezien niet noodzakelijk de bomen te rooien omdat er voldoende ruimte is ivm een looppad.

Een koppeling van deze twee projecten zou vertraging kunnen betekenen en niet wenselijk. De aanloop naar de restauratie in in werking gezet, maar de inrichting staat gepland voor 2022.

Ze verduidelijkt en benadrukt dat, en dat zal volgens haar de aannemer bevestigen, voor de werkzaamheden de bomen aan de zuidzijde gekapt moeten worden omdat daar geen ruimte is. Aan de Noordzijde is dat niet noodzakelijk.

Technisch gezien kunnen bomen gespaard worden alleen daarvan heeft het college gezegd dat als je het toch compleet gaat her-inrichten beter twee gelijke bomenrijen maakt en plus dat je over een paar jaar de boel weer moet openhalen als de bomen eindig zijn pf zij het alsnog niet meer redden. Dit geeft dan weer overlast aan omwonenden een hoge kosten. Je praat dan al gauw over €100.000,-.

Alvorens er bomen gekapt gaan worden wordt eerst het participatietraject met de bewonerscommissie ingesteld en er loopt nog een vergunningentraject.

Na kritiek vanuit de raad geeft de wethouder aan dat zij onomstotelijk gaat bewijzen dmv deskundigen op alle gebied welke bomen er noodzakelijk weg moeten om de werkzaamheden uit te voeren. Tijd voor overleg is geen probleem. De zinsnede met de kap van alle bomen aan zowel zuid- als de noordkant voor de werkzaamheden wordt uiteindelijk uit het amendement geschrapt. Het gewijzigde amendement is unaniem met 22 stemmen aangenomen.

SECOND OPINION

In de gemeenteraadsvergadering van 28 januari 2021 wordt een amendement met een voorstel van de bewonerscommissie / voorzitter van de werkgroep Oude Haven voor het uitvoeren van een onafhankelijke second opinion over te nemen en dit onderzoek te laten uitvoeren door TU Delft (de heren Roubos en Peters) aangenomen.

Wethouder van Burg geeft aan dat het College wel een eigen bevoegdheid heeft, maar de uitkomst van de Second Opinion wordt voorgelegd aan de gemeenteraad.

Begin 2024 heeft de Raad van State de in 2020 verleende vergunning voor het project vernietigd. Naar aanleiding hiervan hebben wij op 8 februari jl. een nieuwe vergunning afgegeven, waarbij we enkele zaken hebben verduidelijkt en het oordeel van de Raad van State hebben verwerkt. Twee bewoners hebben beroep ingesteld tegen deze nieuwe vergunning. Eén van hen heeft zijn beroep later ingetrokken, maar de andere partij niet. Deze partij heeft de Raad van State bovendien verzocht om te bepalen dat de gemeente geen gebruik zou mogen maken van de vergunning zolang het beroep nog aanhangig was. Hierdoor is de uitvoering opnieuw vertraagd. N

De Raad van State heeft de zaak snel opgepakt. Op 24 juni jl. heeft de Raad van State uitspraak gedaan en geoordeeld dat het beroep niet kan slagen. Daarmee is er een einde gekomen aan alle juridische procedures rond de vergunning en we kunnen u melden dat de vergunning voor de restauratie onherroepelijk is geworden.

Hoe nu verder

Nu de omgevingsvergunning onherroepelijk is, starten we de onderhandelingen met de aannemer opnieuw, met als doel het sluiten van contracten. Daarnaast wordt een wijzigingsverzoek ingediend voor de subsidie bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Zij dienen het gewijzigde uitvoeringsplan goed te keuren.

We werken de planning voor de werkzaamheden uit en bereiden de werkzaamheden voor. Eerder hebben we aangegeven dat we verschillende inloopmomenten organiseren om inwoners en ondernemers verder te informeren en met hen af te stemmen. Meer informatie over deze inloopmomenten volgt binnenkort. 

De afgelopen jaren is er een intensief proces geweest rond de restauratie van de kademuren Oude Haven Zierikzee. In juni 2023 heeft de gemeenteraad besloten om door te gaan met de uitvoering van het project, waarbij de wethouder heeft toegezegd een onafhankelijke evaluatie van het proces uit te voeren, met het oog op ontwikkellessen voor gemeente Schouwen-Duiveland. Deze evaluatie is in april 2024 gestart en wordt uitgevoerd door onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De evaluatie richt zich op de volgende hoofdvraag: hoe is het proces restauratie kademuren Oude Haven in Zierikzee tot en met juni 2023 verlopen en wat kan gemeente Schouwen-Duiveland hiervan leren?

Het doel van de evaluatie is om de gebeurtenissen in dit proces te reconstrueren en ervan te leren met het oog op toekomstige ruimtelijke en participatieve processen. De onderzoekers hebben inmiddels een documentstudie uitgevoerd en 22 betrokkenen geïnterviewd.

De resultaten van de evaluatie worden in het najaar van 2024 verwacht. 

Meer informatie: www.oudehavenzierikzee.nl

 

artikel geplaatst: 23-03-2007

laatst gewijzigd: 27-10-2024