COMMISSIEVERGADERINGIn de commissievergadering van 7 november 2019 werd dit belangrijk historisch raadsvoorstel besproken. Insprekers waren mevr. Potman namens een groep klagers van geluidsoverlast stadhuiscarillon en dhr. Brul namens de stichting Zierikzeese Carillons.
Mevr. Potman:
Mevr. Potman sprak namens een aantal buurtbewoners uit het centrum van Zierikzee. Ongeveer een jaar geleden hebben ze een klacht ingediend over geluidsoverlast van het carillon en de klokken 's nachts.
Er zijn meerdere gesprekken gevoerd met beleidsmedewerkers, wethouders en de burgemeester van de gemeente Schouwen-Duiveland.
Sinds een week of twee is de klok aangepast. De klok slaat 's nachts op de halve uren nog maar één keer in plaats van alle slagen. Mevr. Potman geeft aan dat voor haar uit zakelijk oogpunt de klok 's nachts uit mag. Zij heeft een B&B en gasten klagen dat zij 's nachts wakker worden van de klok. Maar ook toename van het aantal kleine kinderen in de binnenstad die van het geluid niet kunnen slapen is volgens buurtbewoners een punt. Aan het carillon is decennia lang geen wijziging geweest. Ook het 'zachter zetten' van het carillon is niet mogelijk of is een hele dure optie.
Afgelopen jaar zijn er geluidsmetingen gedaan en daaruit bleek dat het carillon de wettelijk toegestane geluidsnormen overschrijdt. Het carillon speelt nu vanaf 08.00 uur tot 22.00 uur op het hele uur het hele lied.
Mevr. Potman geeft aan dat zij en haar buurtbewoners absoluut fan zijn van het carillon en zij willen ook niet dat het carillon weggaat, maar stellen wel aanpassingen voor. In gesprekken die zijn gevoerd hebben zij meerdere voorstellen gedaan. Bijvoorbeeld:
- het carillon te laten spelen tijdens openingstijden van winkels (09.00-18.00 uur) met uitzondering van donderdagavond (koopavond) en zaterdag
- of de kwartieren eraf dat er enkel nog gespeeld wordt op hele en halve uren
- of dat hij wat zachter kan
- of een trial met andere tijden
Mevr. Potman geeft aan dat ondanks de overschrijding van de geluidsnorm de gemeente ervoor heeft gekozen om niet te handhaven. De gemeente stelt een aanpassing voor op de APV, wat volgens haar niet het probleem oplost van de geluidsoverlast.
Dhr. Brul:
Dhr. Brul, secretaris van de stichting Zierikzeese carillons, geeft aan de de Nederlandse carillon en beiaard-cultuur en daarmee de Zierikzeese is uniek in de wereld. Het carillon is klinkend cultureel erfgoed. Voor Zierikzeeënaars die hier hun hele leven wonen maakt het klokkenspel van de stadhuistoren en Zuidhavenpoort deel uit van hun leven. Ook zogenaamde 'import-Zierikzeeënaars' en toeristen zijn zeer gecharmeerd van de klanken en melodieën van de carillons. Hij vindt ook dat wij deze klinkende monumenten in stand moeten houden. Hij zegt dat je er niet aan moet denken dat er een stuk van de Nobelpoort of het Stadhuis wordt afgebroken. Zo voelt het ook niet goed als er aan de carillons wordt gemorreld, wat onlangs is gebeurd zonder dat daarvan de beiaardier of de stichting Zierikzeese carillons op de hoogte is gesteld.
Dhr. Brul denkt ook dat de mensen die (nieuw) onder de toren zijn gaan wonen, juist die klachten hebben geuit. De stichting Zierikzeese Carillons en beiaardier Janno den Engelsman zijn verheugd met het voorgenomen besluit van B&W om het Stadhuiscarillon te vrijwaren van geluidsnormen en de APV daartoe te wijzigen zoals meer gemeenten in Nederland dat gedaan hebben of gaan doen. De beiaardier heeft hierover uitgebreide informatie aan de gemeente toegezonden.
Er zijn gesprekken geweest tussen de stichting Zierikzeese Carillons met gemeente en klagers, maar er is geen oplossing gevonden. Er is door de stichting gekeken naar hoe andere steden die met dit probleem zaten zijn omgegaan en in alle gevallen is daar gekozen voor aanpassing van de APV.
ZUIDHAVENPOORT
In de Zuidhavenpoort draait de speeltrommel voorafgaand aan de uurslagen op het hele en halve uur. Op weekdagen om 1 minuut voor 08.00 uur tot 1 minuut voor 22.00 uur.
Op zaterdag en zondag begint het op beide dagen een uur later. De klokslagen klinken 24 uur per dag. De tijd wordt voluit aangegeven op het hele uur door de laagst klinkende klok en voluit op het halve uur door een hoogst klinkende klok van de Zuidhavenpoort. De lengte van de versteek voorafgaand aan het hele en halve uur is circa 30 seconden. Minimaal 2 maal per jaar wordt de speeltrommel verstoken en wordt dan voorzien van nieuwe melodieën.
STADHUISTOREN
De automatische muziek voorafgaand aan de klokslagen op het hele en halve uur is hetzelfde als bij de Zuidhavenpoort 1 minuut voor 08.00 uur tot 1 minuut voor 22.00 uur. Op de kwartieren 15 en 45 een kort signaal van ongeveer 5 seconden en op de hele en halve uren een signaal van 15 tot 20 seconden.
Voor wat betreft de kwartieren is er nu een handreiking aan de klagers gedaan door de melodieën maar een aantal seconden te laten klinken.
De melodieën wisselen per 3 weken. Rond koningsdag, 4 & 5 mei, Sinterklaas en Kerstmis klinkt passende muziek. Het carillon van de Stadhuistoren wordt am vanaf de 16e eeuw met de hand bediend door een stadsbeiaardier. De huidige stadsbeiaardier Janno den Engelsman bespeeld wekelijks op donderdag (marktdag) het carillon vanaf 10.30 uur tot 11.30 uur. Op de zaterdag voor Pinksteren vindt jaarlijks een beiaard-dag plaats. In de zomermaanden organiseert de stichting Zierikzeese Carillons in samenwerking met de stadsbeiaardier en het Stadhuismuseum een viertal concerten op de zaterdagmiddag. Het carillon kan bij bijzondere gelegenheden worden ingezet bij feestdagen ten dienste van de stad of ten dienste van het Stadhuismuseum, zoals bijvoorbeeld bij de opening van een expositie. Het totaal aantal bespelingen op de donderdag is 52 x 1 uur, op de zaterdagmiddag-concerten in de zomer 4 x 1 uur, de beiaard-dag circa 3 uur en meestal in combinatie met andere muziekkorpsen van het eiland. De automatische muziek is bij elkaar opgeteld ongeveer 70 minuten per week. Gemiddeld klinkt er over een jaar 2 uur beiaardmuziek.
Dhr. Brul geeft aan dat er helaas geen volumeknop op de klokken zit en technisch gesproken is het niet mogelijk om het geluid te dempen voor de uren dat men het geluid zachter wil.
Burgemeester Rabelink:
Burgemeester Rabelink geeft aan dat voordat het bij de burgemeester komt in het kader van handhaving er al een traject aan voorafgaan is met de verantwoordelijke wethouder Van Burg over het monument. Zij heeft, met een afvaardiging van het College, gesproken met diverse partijen en ook de burgemeester heeft daarna een gesprek gehad met betrokken partijen en die kwamen er onderling niet uit.
Dan staat het College voor een enorm dilemma. Dan krijg je ook reacties uit de samenleving die duidelijk aangeven dat het carillon hoort bij Zierikzee, is van Zierikzee en moet van Zierikzee blijven. Gaat het individueel belang voor het algemeen belang. Het College heeft de keuze gemaakt om het algemeen belang te laten prevaleren op basis van andere gemeenten waar wordt gerefereerd aan precies dezelfde problematiek aanwezig is. Er is besloten op basis van het verzoek om handhaving niet anders kon dan de APV aan te passen om het carillon op bestaande wijze te laten functioneren. Daartoe is besloten ligt het raadsvoorstel voor de gemeenteraad van Schouwen-Duiveland.
Verder merkt de burgemeester op dat het gebruik van de klokken in noodsituaties niet aan de orde is.
Wethouder van Burg:
Wethouder van Burg geeft aan dat er gesprekken zijn gevoerd en dat er is gekeken naar allerlei mogelijkheden om de ervaren geluidsoverlast te beperken. Er is de klagers tegemoet gekomen door het aantal slagen van de klok op de halve uren te beperken tot 1 slag. Het zijn korte deuntjes en het college heeft niet overwogen om de tijd van 08.00-22.00 uur in te perken. Er zijn mensen die op verschillende momenten genieten van het carillon en ook niet iedere baby wordt wakker van het carillon.
Het stuk gaat als bespreekstuk door naar de gemeenteraad van 21 november 2019
GEMEENTERAADSVERGADERING
De gemeenteraad stemt op 21 november 2019 in met het voorstel tot (5e) wijziging van de Algemene Plaatselijke Veroordering (APV)