Neem contact op
Postbus 115
4300 AC  Zierikzee

ZIERIKZEE-MONUMENTENSTAD


de Aveling

De achttiende eeuw had veel behoefte aan grote huizen, ruimte biedend aan zij- of spreekkamers, salons of ontvangstkamers behalve de woon- en slaapvertrekken, en verder plaats voor inwonend personeel. Veel huizen aan de Oude Haven -toen inmiddels de meest representatieve woonbuurt- werden vergroot door het aantrekken van een belendend pand, het verhogen van het voorhuis of het aanbouwen van het achterhuis. Het verhogen van het voorhuis ging meestal gepaard met het aanbrengen van een rechte daklijst met plansiergoot. In meerdere gevallen was het slechts een op uiterlijk effect berekende aangelegenheid. Dan betrof het alleen maar een kleine voorbouw waardoor het nuttige effect er nauwelijks door werd vergroot.
Aan het eind van de 19de eeuw en in het begin van de 20ste eeuw houdt de 'rijke bewoning' op en volgt in meer dan een geval een herindeling om het pand voor bewoning door twee of meer gezinnen geschikt te maken.
Een mooi voorbeeld van zo’n groot patriciërshuis is het pand Oude Haven 55, op de hoek van de Oude Haven en de Wandeling nabij de Noordhavenpoort. Het werd in of omstreeks 1788 op een dubbel erf gebouwd. Deze forse panden kregen later, toen zij voor particuliere bewoning minder geschikt werden geacht, geleidelijk aan andere bestemmingen dan oorspronkelijk in de bedoeling lag. Ze werden vanaf die tijd vaak benut voor openbare lichamen als Arbeidsbureau, Belastingdienst, Kantongerecht, Waterschap enz. Ook wel als banken, hotels, sigarenfabriek en later sociale instellingen. In tegenstelling tot de meeste andere gevallen is bij het pand Oude Haven 55 nooit sprake geweest van verbouwing van bestaande panden. Dit huis werd in deze vorm nieuw gebouwd. De ruime erfbreedte maakte het hier mogelijk een symmetrische gevel op te bouwen met een doorlopend verticaal accent op de middenas. Hoewel enigszins onregelmatig omdat het bij de stadswal gelegen erf dit niet anders mogelijk maakte. De plattegrond volgt het bij dit 18de eeuwse woningtype passende schema. De ruime gang, die het huis in tweeën deelt, loopt aan het eind uit op een tuinkamer. Alleen het voorste gedeelte van het huis, met oplopend schilddak, heeft de rijzigheid waarmee het zich aan de Oude Haven manifesteert. Het achterhuis is verdiepingloos. Het linker- en rechterdeel, elk onder een afzonderlijk dak, evenals de tuinkamer en achter de keuken gelegen bijkeuken. De breedte van het huis aan de straatzijde is twaalf meter en de diepte 29.30 meter en wanneer we daar nog het erf bijrekenen is de totale diepte zelfs honderd en zeventig meter. De kubieke meter inhoud wordt geschat op 3255.

BEWONING

Het werd lang geleden bewoond door de in Stavenisse geboren Mr. Cornelis van der Lek de Clerq, die hier notaris was.

Uit die tijd dateert ook deze foto (1920-1925). Links op de foto de achterzijde van het koetshuis van de familie Van der Lek de Clercq, in 1922 door de gemeente Zierikzee aangekocht. Rechts het woonhuis Oude Haven A 418 (thans 55) van mej. J.E. van der Lek de Clercq (ovl. 05-04-1922). Het koetshuis is later afgebroken.


(foto: gemeentearchief nummer A 10168)


In 1925 woonde Vredenrijk Maarten Krepel hier. In de winter van 1932 werd het theehuisje, aan de Wandeling gebouwd op de tuinmuur van het pand Oude Haven A 418 (thans 55), gefotografeerd door J.F.J. van den Berge. Kort daarna werd het afgebroken. Vanaf deze hoge positie had men een fraai uitzicht over de landerijen en boomgaarden in het Zelke-bevang (waar in de jaren ’50 van de 20e eeuw de wijk Malta werd aangelegd).

Vanaf 1933 was dat notaris Hendrik Frans van ’t Haaff. In de oorlogsjaren werd notaris P. Heering bewoner en nadat deze het notariaat vaarwel had gezegd, deed D. Karsten hier zijn intrede. In 1983 werd W. Hesse uit het Duitse Vierssen eigenaar en werd het pand door het aannemersbedrijf Fierens, Kloet en Van der Weele uit Zierikzee weer volledig in oude glorie teruggebracht. Hierna werd het pand verkocht aan A. G. Sijthoff uit Voorschoten.


(foto: J.F.J. van den Berge, gemeentearchief nummer Dia 1671)

BED & BREAKFAST
Vandaag de dag is het pand ingericht voor Bed & Breakfast (B&B), onder de naam 'Stadspaleis De Aveling'. Het pand draagt deze naam nog maar enkele jaren. In 1997 heeft de eigenaresse deze op de gevel laten schilderen. Volgens "Het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, van Van Dale" is een aveling "een strook land langs een dijk die voor de stevigheid van de dijk onaangeroerd moet blijven". Beheerder Matthijs Mijnders ontvangt zijn gasten in dit schitterende pand met een uniek uitzicht op zowel de Noordhavenpoort, Zuidhavenpoort als de Oude Haven.
Overnachten in een omgeving van allure van grote welstand.

INFORMATIE
De Aveling
Oude Haven 55
4301 JK  Zierikzee
 
website  : www.de-aveling.nl
telefoon : +31 (0) 111 – 450 187

Share by: